Bệnh trĩ có lây không? Lây qua đường nào?

Bệnh trĩ có lây không hay bệnh trĩ lây qua đường nào là hai câu hỏi thường gặp khiến nhiều người hoang mang khi phát hiện mình hoặc người thân mắc bệnh. Thực tế, đây là một bệnh lý hậu môn trực tràng rất phổ biến nhưng lại dễ bị hiểu nhầm là có khả năng lây lan qua tiếp xúc hay quan hệ tình dục. Vậy bản chất của bệnh trĩ là gì, nguyên nhân nào gây bệnh và làm sao để phòng tránh hiệu quả? Hãy cùng các chuyên gia phòng khám Hà Nội tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây để hiểu đúng, tránh lo lắng không cần thiết và bảo vệ sức khỏe tốt nhất.

Giới thiệu chung về bệnh trĩ

Bệnh trĩ là một trong những bệnh lý hậu môn trực tràng phổ biến nhất hiện nay, thường gặp ở cả nam và nữ, đặc biệt là người trưởng thành và người lớn tuổi. Theo các thống kê y tế, ước tính có đến 40-50% dân số từng gặp các triệu chứng liên quan đến bệnh trĩ ít nhất một lần trong đời.

Bệnh trĩ hình thành khi các tĩnh mạch ở vùng hậu môn trực tràng bị giãn quá mức, sưng phồng và tạo thành các búi trĩ. Tình trạng này thường bắt nguồn từ thói quen sinh hoạt không hợp lý như ngồi nhiều, đứng lâu, ít vận động, chế độ ăn thiếu chất xơ hoặc táo bón kéo dài. Ngoài ra, phụ nữ mang thai, người béo phì cũng thuộc nhóm dễ mắc bệnh trĩ.

Do đặc điểm vị trí nhạy cảm, nhiều người thường ngại chia sẻ hoặc chần chừ đi khám. Điều này dẫn đến nhiều thắc mắc xung quanh, trong đó câu hỏi bệnh trĩ có lây không là một băn khoăn thường gặp. Việc hiểu đúng về tính chất của bệnh sẽ giúp người bệnh yên tâm điều trị, phòng tránh biến chứng và hạn chế lây lan những hiểu lầm không đáng có trong cộng đồng.

Chính vì vậy, trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về vấn đề bệnh trĩ có lây không, bệnh trĩ lây qua đường nào và những thông tin hữu ích khác để chủ động phòng ngừa, chăm sóc sức khỏe hậu môn trực tràng tốt nhất.

Bệnh trĩ có lây không?

Bệnh trĩ có bị lây không hay bệnh trĩ lây qua đường nào là câu hỏi mà rất nhiều người bệnh băn khoăn khi phát hiện mình hoặc người thân mắc bệnh. Trên thực tế, bệnh trĩ không phải là bệnh truyền nhiễm, do đó bệnh trĩ không lây từ người này sang người khác qua bất kỳ hình thức tiếp xúc nào.

• Bệnh trĩ không phải bệnh lây nhiễm

Khác với các bệnh lý do virus, vi khuẩn hoặc ký sinh trùng gây ra, bệnh trĩ hình thành do sự giãn quá mức của các tĩnh mạch ở hậu môn trực tràng dẫn đến ứ máu, tạo thành các búi trĩ. Nguyên nhân chủ yếu thường xuất phát từ lối sống, thói quen ăn uống, sinh hoạt và yếu tố cơ địa. Chính vì vậy, bệnh trĩ không thể lây qua máu, không lây qua quan hệ tình dục hay không lây qua các sinh hoạt thường ngày như dùng chung nhà vệ sinh, khăn tắm hay đồ dùng cá nhân.

• Giải thích rõ cơ chế hình thành bệnh

Một số nguyên nhân điển hình khiến bệnh trĩ xuất hiện gồm:

- Chế độ ăn uống thiếu chất xơ, uống ít nước khiến táo bón kéo dài.

- Thói quen ngồi lâu, ít vận động, đặc biệt ở dân văn phòng.

- Phụ nữ mang thai, sau sinh dễ bị trĩ do áp lực vùng bụng gia tăng.

- Yếu tố tuổi tác, người cao tuổi dễ bị suy yếu thành tĩnh mạch hậu môn.

- Một số yếu tố cơ địa hoặc di truyền làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Như vậy, có thể khẳng định rõ: Bệnh trĩ không lây truyền từ người này sang người khác mà chủ yếu do chính thói quen sinh hoạt và cơ địa của từng người.

• Bệnh trĩ có lây qua quan hệ tình dục không?

Đây cũng là thắc mắc phổ biến. Câu trả lời là không, bởi quan hệ tình dục không phải con đường lây lan bệnh trĩ. Tuy nhiên, quan hệ qua đường hậu môn không an toàn có thể làm tổn thương vùng hậu môn làm tình trạng bệnh trĩ nặng hơn hoặc gây viêm nhiễm kèm theo, dễ khiến người bệnh nhầm tưởng bệnh lây lan qua đường tình dục.

Tóm lại, bệnh trĩ không lây nhưng dễ tái phát nếu người bệnh không thay đổi thói quen sinh hoạt và điều trị đúng cách. Vì thế, việc hiểu rõ nguyên nhân, con đường hình thành bệnh sẽ giúp bạn chủ động phòng tránh và bảo vệ sức khỏe tốt hơn.

Các đường hiểu lầm dễ dẫn đến nghi ngờ bệnh trĩ lây

Mặc dù đã khẳng định bệnh trĩ không lây nhưng thực tế vẫn có không ít người lo lắng hoặc hiểu lầm rằng bệnh trĩ có thể lây lan từ người này sang người khác. Nguyên nhân xuất phát từ những điểm dễ gây nhầm lẫn sau:

• Hiểu nhầm bệnh trĩ với các bệnh lây qua đường tình dục

Một số triệu chứng của bệnh trĩ như ngứa rát hậu môn, đau rát, chảy máu khi đi vệ sinh… khá giống với các bệnh viêm nhiễm hậu môn, sinh dục lây qua quan hệ tình dục không an toàn. Đặc biệt, khi búi trĩ sa ra ngoài, nhiều người lo sợ đây là dấu hiệu của bệnh sùi mào gà, mụn rộp sinh dục hoặc các bệnh xã hội khác. Chính sự thiếu kiến thức này khiến người bệnh hoang mang, tự cho rằng bệnh trĩ lây qua đường quan hệ.

• Triệu chứng dễ gây nhầm lẫn

Bệnh trĩ thường kèm theo các biểu hiện như:

- Ngứa ngáy vùng hậu môn.

- Cảm giác ẩm ướt, khó chịu.

- Đôi khi xuất hiện viêm loét nếu vệ sinh không sạch.

Những triệu chứng này cũng có thể xuất hiện ở một số bệnh lý truyền nhiễm như nấm hậu môn, lậu, giang mai hậu môn… Do đó, người bệnh dễ hiểu lầm nguồn gốc gây bệnh, lo sợ mình lây nhiễm từ người khác hoặc lây cho bạn đời.

• Bệnh trĩ có thể kèm viêm nhiễm hậu môn trực tràng

Một số trường hợp, bệnh trĩ để lâu không điều trị, búi trĩ sưng to, sa ra ngoài sẽ làm vùng hậu môn dễ viêm nhiễm, sưng tấy, chảy dịch. Khi đó, nếu vệ sinh kém hoặc quan hệ tình dục không an toàn, vi khuẩn có thể xâm nhập gây viêm nhiễm phụ kèm theo. Tuy nhiên, đây không phải là sự lây lan của bản thân bệnh trĩ mà là viêm nhiễm do vi khuẩn, nấm, virus từ môi trường bên ngoài.

Các yếu tố nguy cơ làm bệnh trĩ lan rộng trong cộng đồng

Mặc dù đã khẳng định bệnh trĩ không lây nhưng thực tế, tỷ lệ người mắc bệnh trĩ ngày càng tăng cao và có xu hướng lan rộng trong cộng đồng. Nguyên nhân chính là do các yếu tố nguy cơ liên quan đến thói quen sinh hoạt và môi trường sống, chứ không phải do bệnh lây từ người này sang người khác.

• Thói quen sinh hoạt thiếu lành mạnh

Nhiều gia đình, tập thể hoặc nhóm người có chung thói quen sinh hoạt dễ gây bệnh trĩ:

- Chế độ ăn ít chất xơ: Ăn nhiều đồ chiên rán, cay nóng, uống ít nước làm tăng nguy cơ táo bón - nguyên nhân trực tiếp dẫn đến bệnh trĩ.

- Lười vận động: Dân văn phòng, tài xế, công nhân làm việc lâu ở tư thế ngồi hoặc đứng một chỗ thường xuyên bị áp lực lên vùng hậu môn trực tràng khiến tĩnh mạch dễ bị giãn.

- Nhịn đi vệ sinh: Thói quen này làm tăng áp lực khi đi cầu, lâu dài dễ hình thành búi trĩ.

Những thói quen này có tính “lây lan” trong lối sống gia đình hoặc cộng đồng khiến nhiều người trong cùng một môi trường dễ mắc bệnh trĩ mà không nhận ra.

• Yếu tố di truyền, cơ địa

Một số nghiên cứu cho thấy yếu tố di truyền cũng có vai trò nhất định. Nếu trong gia đình có người từng mắc bệnh trĩ, thế hệ sau dễ thừa hưởng cơ địa tĩnh mạch yếu, từ đó nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với người bình thường. Tuy nhiên, đây là yếu tố gián tiếp, chứ không phải hình thức bệnh trĩ lây từ người này sang người khác.

• Thói quen sinh hoạt tập thể

Môi trường làm việc đông người, ăn uống thiếu điều độ, sinh hoạt vội vàng cũng là nguyên nhân khiến bệnh trĩ trở thành “vấn đề phổ biến”. Đặc biệt ở công nhân nhà máy, lái xe đường dài, nhân viên văn phòng... bởi đây nhóm đối tượng thường xuyên ngồi lâu, ít vận động nên tỷ lệ mắc trĩ thường cao.

Kết luận: Bệnh trĩ có thể lan rộng do thói quen sinh hoạt và yếu tố cơ địa tương đồng nhưng không phải bệnh lây nhiễm trực tiếp. Việc thay đổi lối sống, ăn uống khoa học, vận động hợp lý là cách tốt nhất để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh trong cộng đồng.

Cách phòng ngừa và hạn chế bệnh trĩ

Mặc dù bệnh trĩ không lây nhưng lại rất dễ tái phát và có xu hướng gia tăng nếu người bệnh không thay đổi thói quen sinh hoạt. Chủ động phòng ngừa và kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ chính là cách hiệu quả nhất để hạn chế tình trạng này. Dưới đây là những cách phòng tránh bệnh trĩ mà bạn nên áp dụng hằng ngày:

• Ăn uống khoa học, bổ sung nhiều chất xơ

Một chế độ dinh dưỡng giàu chất xơ sẽ giúp hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru, hạn chế táo bón - nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh trĩ. Bạn nên:

- Ăn nhiều rau xanh, các loại củ quả tươi, ngũ cốc nguyên cám.

- Uống đủ từ 1,5 - 2 lít nước mỗi ngày để làm mềm phân.

- Hạn chế đồ ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ, thực phẩm chế biến sẵn.

- Hạn chế rượu bia, cà phê và các chất kích thích vì dễ gây táo bón.

• Thay đổi thói quen sinh hoạt

- Không ngồi hoặc đứng quá lâu một chỗ. Nếu công việc đặc thù phải ngồi nhiều, hãy đứng dậy vận động nhẹ sau mỗi 30 - 60 phút.

- Không rặn mạnh khi đi vệ sinh. Hình thành thói quen đi cầu đúng giờ, không nhịn khi có nhu cầu.

- Giữ vệ sinh vùng hậu môn sạch sẽ, khô thoáng để tránh viêm nhiễm.

- Tập thói quen tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ, yoga hoặc bơi lội để tăng tuần hoàn máu, giảm áp lực vùng hậu môn.

• Khám sức khỏe hậu môn trực tràng định kỳ

Nhiều người thường e ngại khi gặp các vấn đề về hậu môn nên thường tự điều trị tại nhà. Tuy nhiên, nếu thấy các dấu hiệu như đi ngoài ra máu đau rát hậu môn kéo dài, sa búi trĩ… người bệnh cần đến cơ sở y tế uy tín để được khám và tư vấn sớm. Điều trị kịp thời sẽ ngăn ngừa biến chứng nặng, tránh phải phẫu thuật không mong muốn.

• Điều trị bệnh sớm và đúng cách

Nếu đã được chẩn đoán mắc bệnh trĩ, người bệnh cần tuân thủ hướng dẫn điều trị từ bác sĩ, kết hợp chế độ ăn uống, tập luyện và nghỉ ngơi hợp lý. Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc hay mẹo chữa bệnh trĩ dân gian không rõ nguồn gốc vì có thể khiến bệnh nặng thêm.

Khi nào nên đi khám bác sĩ?

Nhiều người thường có tâm lý e ngại khi gặp các vấn đề vùng hậu môn trực tràng dẫn đến việc trì hoãn thăm khám hoặc tự điều trị tại nhà. Tuy nhiên, điều này có thể khiến bệnh trĩ tiến triển nặng hơn gây nhiều biến chứng phức tạp, thậm chí ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Dưới đây là những trường hợp người bệnh nên chủ động đi khám bác sĩ chuyên khoa càng sớm càng tốt:

• Các dấu hiệu cảnh báo bệnh trĩ nặng

- Đi ngoài ra máu tươi nhiều lần: Nếu tình trạng chảy máu kéo dài, lượng máu nhiều, thấm giấy vệ sinh hoặc nhỏ giọt, cần được kiểm tra để loại trừ các bệnh lý khác như polyp, ung thư trực tràng.

- Đau rát hậu môn dữ dội: Đau liên tục, đau khi ngồi hoặc khi vận động.

- Sa búi trĩ không tự co vào: Búi trĩ sa ra ngoài, sưng to, không thể tự đẩy vào trong hậu môn, dễ dẫn đến tắc nghẽn hoặc hoại tử.

- Hậu môn viêm loét, tiết dịch: Gây ẩm ướt, ngứa ngáy kéo dài, nguy cơ nhiễm trùng cao.

- Tái phát nhiều lần: Dù đã điều trị nhưng bệnh vẫn liên tục tái phát, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt.

• Tại sao cần khám sớm?

Nhiều người vẫn nhầm lẫn bệnh trĩ có lây không, nên ngại chia sẻ và trì hoãn việc đi khám. Thực tế, bệnh không lây nhưng có thể gây biến chứng nguy hiểm như tắc tĩnh mạch, hoại tử búi trĩ, bội nhiễm hoặc nặng hơn là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý nguy hiểm khác vùng hậu môn trực tràng.

Khám sớm giúp:

- Chẩn đoán đúng nguyên nhân và mức độ bệnh.

- Có phác đồ điều trị phù hợp, hiệu quả.

- Phòng tránh các biến chứng nặng, tiết kiệm chi phí điều trị bệnh trĩ.

• Lời khuyên dành cho người bệnh

Khi nhận thấy bất kỳ triệu chứng bất thường nào ở hậu môn, đừng ngần ngại đến ngay bệnh viện, phòng khám trĩ uy tín để được thăm khám, tư vấn và điều trị kịp thời. Việc điều trị sớm không chỉ giúp bệnh nhanh khỏi mà còn hạn chế tối đa nguy cơ tái phát, bảo vệ sức khỏe và chất lượng cuộc sống lâu dài.

Qua những thông tin trên, có thể khẳng định chắc chắn bệnh trĩ không lây, cũng như không tồn tại con đường bệnh trĩ lây qua đường nào như nhiều người vẫn lầm tưởng. Bản chất bệnh hình thành chủ yếu do thói quen ăn uống, sinh hoạt thiếu khoa học và yếu tố cơ địa. Vì vậy, thay vì lo lắng bệnh lây từ người này sang người khác, bạn nên chủ động phòng tránh bằng cách duy trì chế độ ăn nhiều chất xơ, vận động thường xuyên và thăm khám sớm khi có dấu hiệu bất thường.

Nếu đang gặp các triệu chứng nghi ngờ, bạn hãy liên hệ ngay đến hotline/zalo 0352612932 để nhận tư vấn hỗ trợ trực tiếp từ các chuyên gia phòng khám đa khoa Hưng Thịnh.

‍