Rò hậu môn: Nguyên nhân, triệu chứng, hình ảnh, cách chữa
Tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng bệnh rò hậu môn là gì, hình ảnh và cách chữa rò hậu môn tại nhà hiệu quả như thế nào được không ít người bệnh quan tâm. Đây là một trong những bệnh lý phổ biến ở vùng hậu môn trực tràng gây ra nhiều phiền toái và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống người mắc. Trong bài viết dưới đây, các chuyên gia Phòng khám đa khoa Hà Nội sẽ giúp bạn tìm hiểu chi tiết về bệnh rò hậu môn: nguyên nhân, dấu hiệu, hình ảnh và cách chữa trị hiệu quả nhất hiện nay.
Bệnh rò hậu môn là gì?
Rò hậu môn là một bệnh lý phổ biến thuộc nhóm bệnh hậu môn - trực tràng, xảy ra khi xuất hiện một đường hầm nhỏ bất thường nối giữa ống hậu môn và vùng da xung quanh. Đường rò này thường là hệ quả của tình trạng nhiễm trùng tại các tuyến nhỏ nằm bên trong hậu môn dẫn đến hình thành mủ và áp xe. Khi áp xe bị vỡ ra hoặc không được điều trị triệt để, nó sẽ tạo thành đường rò kéo dài gây nhiều phiền toái và đau đớn cho người bệnh.
Theo thống kê, tỷ lệ mắc bệnh rò hậu môn chiếm khoảng 30-50% trong số các bệnh lý hậu môn – trực tràng với nam giới trong độ tuổi từ 30 đến 50 có nguy cơ cao hơn so với nữ giới. Mặc dù bệnh không trực tiếp đe dọa tính mạng nhưng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời thì rò hậu môn có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng lan rộng, hình thành rò phức tạp, thậm chí ảnh hưởng tới chức năng kiểm soát hậu môn.
Việc hiểu rõ về bệnh rò hậu môn, nguyên nhân cũng như những dấu hiệu nhận biết sớm là điều vô cùng cần thiết. Điều này giúp người bệnh chủ động thăm khám, điều trị đúng cách, hạn chế nguy cơ biến chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Nguyên nhân gây bệnh rò hậu môn
Rò hậu môn chủ yếu hình thành do hậu quả của các đợt nhiễm trùng tại vùng hậu môn, đặc biệt là tình trạng áp xe hậu môn không được xử lý đúng cách. Khi ổ mủ vỡ ra hoặc điều trị không triệt để, chúng tạo thành những đường rò ăn sâu vào bên trong mô mềm, kéo dài ra ngoài da.
Một số nguyên nhân phổ biến gây bệnh rò hậu môn bao gồm:
• Nhiễm trùng tuyến hậu môn: Các tuyến nhỏ ở ống hậu môn bị viêm nhiễm do vi khuẩn tạo thành ổ áp xe và phát triển thành đường rò nếu không được điều trị đúng cách.
• Biến chứng của áp xe hậu môn: Khoảng 50-60% trường hợp áp xe hậu môn nếu không được dẫn lưu hiệu quả sẽ tiến triển thành rò hậu môn.
• Một số bệnh lý nền: Các bệnh lý như bệnh Crohn (viêm ruột mạn tính), lao hậu môn, ung thư trực tràng hoặc bệnh viêm loét đại tràng có thể làm suy yếu lớp mô hậu môn, tạo điều kiện cho đường rò hình thành.
• Tổn thương do phẫu thuật hoặc chấn thương: Các can thiệp ngoại khoa ở vùng hậu môn trực tràng hoặc các chấn thương trực tiếp cũng có thể làm gia tăng nguy cơ hình thành đường rò.
• Yếu tố nguy cơ khác: Những người có hệ miễn dịch suy yếu, mắc bệnh tiểu đường, vệ sinh cá nhân kém hoặc thường xuyên bị táo bón, tiêu chảy kéo dài cũng có nguy cơ mắc bệnh rò hậu môn cao hơn.
Việc xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh rò hậu môn là yếu tố then chốt giúp bác sĩ xây dựng phác đồ điều trị phù hợp, ngăn ngừa tái phát và giảm thiểu biến chứng.
Triệu chứng bệnh rò hậu môn
Nhận biết sớm các triệu chứng của bệnh rò hậu môn đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị hiệu quả và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm. Dưới đây là những dấu hiệu phổ biến mà người bệnh thường gặp:
• Đau nhức vùng hậu môn: Người bệnh thường cảm thấy đau âm ỉ hoặc nhói ở khu vực hậu môn, nhất là khi ngồi lâu, đi lại nhiều hoặc trong lúc đại tiện. Cơn đau có thể tăng dần theo thời gian, đặc biệt khi có tình trạng viêm nhiễm nặng hoặc khi ổ áp xe chưa được dẫn lưu.
• Chảy dịch mủ quanh hậu môn: Một trong những dấu hiệu điển hình nhất của rò hậu môn là hiện tượng rỉ dịch mủ liên tục hoặc từng đợt từ một lỗ nhỏ gần hậu môn. Dịch thường có màu vàng, trắng đục kèm theo mùi hôi khó chịu gây ẩm ướt và bức bối vùng hậu môn. Trong một số trường hợp, dịch mủ có thể lẫn máu.
• Ngứa ngáy và kích ứng da: Sự rò rỉ dịch liên tục khiến vùng da xung quanh hậu môn bị kích thích dễ dẫn đến tình trạng ngứa ngáy, đỏ rát và viêm da. Người bệnh thường xuyên phải gãi hoặc cảm thấy khó chịu gây ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.
• Sốt nhẹ và mệt mỏi: Khi ổ viêm phát triển mạnh hoặc có nhiễm trùng lan rộng, người bệnh có thể bị sốt nhẹ kèm theo cảm giác mệt mỏi, chán ăn. Triệu chứng này cho thấy cơ thể đang phản ứng lại với quá trình nhiễm trùng cần được xử lý sớm.
• Các dấu hiệu khác: Khi sờ vào vùng quanh hậu môn có thể phát hiện một hoặc nhiều cục cứng, đau khi ấn. Một số trường hợp phức tạp, đường rò có thể phân nhánh tạo thành nhiều lỗ rò trên da gây khó khăn trong việc điều trị.
• Phân biệt rò hậu môn với các bệnh lý khác: Rò hậu môn cần được phân biệt với các bệnh lý khác như áp xe hậu môn, trĩ, nứt kẽ hậu môn hay viêm nang lông quanh hậu môn. Vì vậy, khi có những dấu hiệu nghi ngờ thì người bệnh nên đến cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám chính xác.
Các triệu chứng của bệnh rò hậu môn thường tiến triển âm thầm, kéo dài và dễ nhầm lẫn với các bệnh hậu môn khác. Việc chủ động nhận diện sớm dấu hiệu bất thường sẽ giúp quá trình điều trị đạt hiệu quả cao hơn, đồng thời hạn chế tối đa nguy cơ biến chứng.
Hình ảnh bệnh rò hậu môn
Việc nhận diện và chẩn đoán chính xác bệnh rò hậu môn là rất quan trọng để có phương pháp điều trị kịp thời. Một trong những cách giúp người bệnh hiểu rõ hơn về tình trạng của mình là thông qua các hình ảnh bệnh rò hậu môn thực tế. Những hình ảnh này sẽ giúp bạn nhận biết các dấu hiệu ban đầu, từ đó dễ dàng phân biệt bệnh với các vấn đề hậu môn khác như trĩ, nứt hậu môn hay áp xe hậu môn.
Bệnh rò hậu môn có nguy hiểm không?
Mặc dù rò hậu môn là một bệnh lý lành tính nhưng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, sinh hoạt và chất lượng cuộc sống của người bệnh.
• Nguy cơ nhiễm trùng lan rộng: Đường rò là nơi vi khuẩn dễ dàng sinh sôi gây ra tình trạng nhiễm trùng tái đi tái lại. Nếu nhiễm trùng lan rộng ra các mô mềm xung quanh, bệnh nhân có thể đối mặt với tình trạng áp xe nhiều lần gây tổn thương lớn đến cấu trúc hậu môn.
• Hình thành rò phức tạp, rò đa lỗ: Ban đầu, rò hậu môn thường chỉ có một lỗ rò đơn giản. Tuy nhiên, theo thời gian, nếu không được xử lý triệt để thì các đường rò có thể phân nhánh, chằng chịt và ăn sâu vào cơ vòng hậu môn. Đường rò phức tạp gây khó khăn cho việc điều trị, đòi hỏi phải can thiệp phẫu thuật nhiều lần, chi phí điều trị cũng tăng cao.
• Hẹp hậu môn và mất chức năng kiểm soát hậu môn: Các biến chứng như sẹo xơ sau phẫu thuật hoặc do viêm nhiễm kéo dài có thể gây hẹp hậu môn khiến người bệnh khó khăn khi đi đại tiện. Trường hợp nặng, người bệnh có thể bị mất kiểm soát phân (không tự chủ đại tiện) gây ảnh hưởng nặng nề đến tâm lý và cuộc sống sinh hoạt.
• Tăng nguy cơ ung thư hóa: Một số nghiên cứu chỉ ra rằng những trường hợp rò hậu môn mạn tính kéo dài nhiều năm, đặc biệt là rò phức tạp có thể làm tăng nguy cơ biến đổi tế bào ác tính dẫn đến ung thư ống hậu môn.
• Tác động tâm lý và chất lượng sống: Tình trạng đau nhức, rỉ dịch, mùi hôi vùng hậu môn kéo dài khiến người bệnh luôn cảm thấy tự ti, mặc cảm, hạn chế giao tiếp và ảnh hưởng đến công việc, đời sống hàng ngày.
Kết luận, bệnh rò hậu môn nếu chủ quan và để kéo dài sẽ tiềm ẩn rất nhiều biến chứng nguy hiểm. Việc thăm khám sớm và điều trị đúng phương pháp sẽ giúp người bệnh kiểm soát bệnh lý hiệu quả và ngăn ngừa bệnh tái phát.
Các phương pháp chẩn đoán bệnh rò hậu môn
Việc chẩn đoán chính xác rò hậu môn là bước rất quan trọng để bác sĩ đánh giá mức độ tổn thương và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp. Hiện nay, có nhiều kỹ thuật được áp dụng trong quá trình thăm khám và chẩn đoán bệnh rò hậu môn, bao gồm:
• Khám lâm sàng
- Quan sát bên ngoài: Bác sĩ kiểm tra vùng hậu môn để tìm kiếm các dấu hiệu như lỗ rò, vết loét, vết rò đang chảy dịch hoặc sưng tấy.
- Thăm khám bằng tay: Bác sĩ sẽ tiến hành ấn nhẹ vùng quanh hậu môn để xác định vị trí đau, phát hiện ổ áp xe hay đường rò nằm dưới da.
- Tìm lỗ trong: Qua thăm khám hậu môn bằng tay hoặc soi hậu môn, bác sĩ có thể tìm thấy lỗ trong của đường rò — vị trí quan trọng quyết định phác đồ điều trị.
• Nội soi hậu môn – trực tràng
Đây là phương pháp cho phép bác sĩ quan sát chi tiết bên trong ống hậu môn và phần dưới trực tràng. Nội soi giúp phát hiện các tổn thương, viêm nhiễm và xác định vị trí lỗ trong của đường rò. Phương pháp này đặc biệt hữu ích trong việc phân biệt rò hậu môn với các bệnh lý hậu môn khác như trĩ, polyp hoặc nứt hậu môn.
• Siêu âm vùng tầng sinh môn
Siêu âm qua ngả hậu môn (Endoanal ultrasound): Sử dụng đầu dò siêu âm đặt trong hậu môn để thu hình ảnh cấu trúc bên trong. Phương pháp này cho phép đánh giá chính xác đường đi của đường rò, độ sâu tổn thương, sự liên quan với cơ vòng hậu môn, đồng thời phát hiện các ổ áp xe ẩn mà thăm khám lâm sàng không nhận biết được.
• Chụp cộng hưởng từ MRI tầng sinh môn
Chụp cộng hưởng từ MRI là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh có độ chính xác cao, thường được chỉ định trong các trường hợp rò phức tạp, rò tái phát hoặc cần lập kế hoạch phẫu thuật chi tiết. MRI giúp dựng hình ảnh 3D, mô phỏng đường đi của các đường rò, nhánh rò, vị trí lỗ trong và mức độ tổn thương cơ vòng. Đây được xem là phương pháp tối ưu trong chẩn đoán rò hậu môn phức tạp hiện nay.
• Một số phương pháp hỗ trợ khác
- Chụp X-quang có bơm thuốc cản quang: Thỉnh thoảng được sử dụng để đánh giá các đường rò sâu hoặc phức tạp.
- Xét nghiệm dịch mủ: Nếu nghi ngờ nhiễm trùng nặng hoặc bệnh lý nền như lao, bác sĩ có thể lấy mẫu dịch mủ để xét nghiệm vi khuẩn.
Cách điều trị bệnh rò hậu môn hiệu quả
Điều trị rò hậu môn cần thực hiện càng sớm càng tốt để tránh biến chứng và phục hồi chức năng bình thường của hậu môn. Tùy vào mức độ tổn thương, vị trí đường rò và tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp.
1. Điều trị rò hậu môn bằng thuốc
- Thuốc kháng sinh: Được chỉ định trong trường hợp có nhiễm trùng cấp tính, áp xe mới hình thành hoặc sau phẫu thuật để ngăn ngừa nhiễm trùng lan rộng.
- Thuốc giảm đau, chống viêm: Giúp giảm bớt các triệu chứng khó chịu, hỗ trợ quá trình hồi phục.
- Chăm sóc hậu môn đúng cách: Ngâm hậu môn trong nước ấm, vệ sinh sạch sẽ vùng hậu môn để hạn chế nhiễm khuẩn thêm.
Lưu ý: Điều trị nội khoa bằng thuốc chỉ hỗ trợ giảm triệu chứng hoặc kiểm soát nhiễm trùng chứ không thể làm lành hoàn toàn đường rò. Phẫu thuật vẫn là phương pháp điều trị dứt điểm.
2. Điều trị rò hậu môn bằng phẫu thuật ngoại khoa
Hiện nay, có nhiều kỹ thuật phẫu thuật được áp dụng trong điều trị rò hậu môn:
• Phẫu thuật cắt đường rò (Fistulotomy): Là phương pháp phổ biến nhất cho các trường hợp rò đơn giản, đường rò nông. Bác sĩ sẽ mở toàn bộ đường rò để nó lành từ trong ra ngoài.
• Đặt Seton: Phương pháp này sử dụng sợi chỉ y tế đặt xuyên qua đường rò giúp dẫn lưu mủ và làm sạch nhiễm trùng dần dần trước khi tiến hành cắt bỏ hoàn toàn. Đặt Seton thường áp dụng cho trường hợp rò xuyên cơ vòng nhiều hoặc rò phức tạp.
• Kỹ thuật khâu kín lỗ trong (LIFT): Là một kỹ thuật xâm lấn tối thiểu giúp bảo tồn cơ vòng và thích hợp cho các loại rò xuyên cơ sâu. Phương pháp này cho hiệu quả cao trong việc hạn chế nguy cơ mất kiểm soát đại tiện.
• Điều trị bằng laser CO2: Đây là phương pháp hiện đại với cơ chế dùng năng lượng laser để làm bốc hơi tổ chức viêm và làm sạch đường rò. Phương pháp này có ưu điểm là ít gây đau, ít chảy máu, thời gian hồi phục nhanh.
3. Điều trị bằng công nghệ tiên tiến
• Sử dụng sóng cao tần HCPT: Công nghệ này ứng dụng sóng điện cao tần để định hình mô bệnh lý, cắt bỏ đường rò nhẹ nhàng và chính xác. Phương pháp HCPT có ưu điểm ít gây tổn thương mô lành, hạn chế chảy máu và giảm nguy cơ tái phát.
• Kỹ thuật xâm lấn tối thiểu: Kỹ thuật này bao gồm các phương pháp nội soi kết hợp laser, khâu treo cơ thắt trong trường hợp rò phức tạp.
Địa chỉ khám và điều trị rò hậu môn uy tín – Phòng khám đa khoa Hưng Thịnh
Nếu bạn đang tìm kiếm một địa chỉ khám chữa bệnh rò hậu môn ở đâu tốt nhất uy tín tại Hà Nội thì Phòng khám đa khoa Hưng Thịnh chính là lựa chọn đáng tin cậy.
Tại đây, người bệnh được trực tiếp thăm khám và điều trị bởi đội ngũ bác sĩ chuyên khoa hậu môn – trực tràng giỏi, giàu kinh nghiệm, từng công tác tại các bệnh viện lớn. Các bác sĩ luôn tận tâm tư vấn, đồng hành cùng người bệnh trong suốt quá trình điều trị.
Phòng khám được trang bị hệ thống cơ sở vật chất hiện đại, phòng thủ thuật vô trùng đạt chuẩn cùng các thiết bị y tế tiên tiến, hỗ trợ chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả.
Trong điều trị rò hậu môn, phòng khám đang áp dụng các phương pháp tiên tiến như kỹ thuật xâm lấn tối thiểu HCPT giúp loại bỏ đường rò nhẹ nhàng, hạn chế đau đớn, bảo tồn tối đa cơ vòng hậu môn và rút ngắn thời gian hồi phục.
Về chi phí phẫu thuật rò hậu môn hết bao nhiêu tiền, phòng khám luôn công khai minh bạch, hợp lý và tiết kiệm cho người bệnh. Hiện tại, phòng khám đang áp dụng ưu đãi gói khám hậu môn trực tràng chỉ 60.000đ, đồng thời giảm 30% chi phí tiểu phẫu hoặc trị liệu khi đăng ký trước qua hotline/zalo 0352.612.932.
Bên cạnh đó, thời gian làm việc linh hoạt từ 8h00 – 20h00 tất cả các ngày, kể cả Chủ nhật và ngày lễ giúp người bệnh dễ dàng sắp xếp lịch khám chữa phù hợp mà không ảnh hưởng đến công việc cá nhân.
Phòng khám đa khoa Hưng Thịnh cam kết mang đến dịch vụ y tế chuyên nghiệp, hiệu quả, đảm bảo sự an tâm tuyệt đối cho người bệnh khi thăm khám và điều trị các bệnh lý hậu môn – trực tràng.
Một số lưu ý sau điều trị rò hậu môn
Sau khi điều trị rò hậu môn, đặc biệt là sau phẫu thuật, việc chăm sóc đúng cách đóng vai trò then chốt giúp vết thương mau lành, hạn chế biến chứng và ngăn ngừa tái phát. Dưới đây là những lưu ý quan trọng mà người bệnh cần thực hiện:
• Vệ sinh hậu môn đúng cách: Bạn nên ngâm hậu môn bằng nước ấm khoảng 2–3 lần mỗi ngày, mỗi lần từ 10–15 phút, đặc biệt sau khi đi đại tiện. Giữ vùng hậu môn sạch sẽ, khô ráo, tránh dùng xà phòng có chất tẩy rửa mạnh vì dễ gây kích ứng da. Sử dụng khăn mềm, sạch để lau khô hậu môn nhẹ nhàng sau khi vệ sinh.
• Xây dựng chế độ ăn uống hợp lý: Tăng cường ăn rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt để bổ sung chất xơ giúp ngăn ngừa táo bón – nguyên nhân gây áp lực lớn lên hậu môn sau phẫu thuật. Uống đủ nước mỗi ngày (khoảng 2 lít nước) để làm mềm phân và hỗ trợ tiêu hóa. Hạn chế thức ăn cay nóng, dầu mỡ, rượu bia và các chất kích thích trong giai đoạn hồi phục.
• Hạn chế vận động mạnh: Tránh ngồi lâu, đứng lâu hoặc vận động nặng trong những tuần đầu tiên sau điều trị để không gây áp lực lên vùng hậu môn. Nên đi lại nhẹ nhàng, thực hiện các động tác vận động nhẹ để hỗ trợ lưu thông máu, thúc đẩy quá trình hồi phục.
• Sử dụng thuốc theo chỉ định: Tuân thủ uống thuốc kháng sinh, giảm đau và các loại thuốc hỗ trợ theo đúng chỉ định của bác sĩ. Tuyệt đối không tự ý ngưng thuốc hoặc thay đổi liều lượng khi chưa có sự đồng ý của bác sĩ.
• Theo dõi dấu hiệu bất thường: Nếu xuất hiện các dấu hiệu như sốt cao, đau tăng, chảy nhiều dịch mủ, vết mổ sưng đỏ, cần đến ngay cơ sở y tế để được kiểm tra và xử lý kịp thời. Tái khám định kỳ theo lịch hẹn để bác sĩ đánh giá quá trình hồi phục và phát hiện sớm các vấn đề bất thường.
Bệnh rò hậu môn tuy không hiếm gặp nhưng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Việc nắm vững các nguyên nhân, triệu chứng, hình ảnh và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp là vô cùng quan trọng.
Nếu bạn đang gặp phải các dấu hiệu của bệnh rò hậu môn hoặc có bất kỳ thắc mắc nào, hãy liên hệ ngay với các chuyên gia phòng khám đa khoa Hưng Thịnh qua hotline/zalo 0352.612.932 để được tư vấn và giải đáp trực tiếp miễn phí.
