Trĩ nội độ 1, 2 có nguy hiểm không? Cách chữa trị hiệu quả
Bệnh trĩ nội độ 1, 2 có nguy hiểm không, nguyên nhân và cách chữa trị trĩ nội độ 1, 2 tại nhà như thế nào hiệu quả là mối quan tâm của nhiều người bệnh. Trĩ nội độ 1 và 2 là những giai đoạn nhẹ của bệnh trĩ, khi búi trĩ còn nhỏ và ít gây ra biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể tiến triển nặng hơn gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống thường ngày. Nhiều người thường chủ quan hoặc e ngại tìm kiếm giải pháp điều trị dẫn đến tình trạng kéo dài và khó kiểm soát. Vậy trĩ nội độ 1, 2 có thực sự nguy hiểm không và đâu là cách chữa trị hiệu quả nhất? Hãy cùng các chuyên gia phòng khám trĩ ở Hà Nội tìm hiểu chi tiết để có những thông tin hữu ích về bệnh lý này.
Trĩ nội độ 1, 2 là gì?
Trĩ nội là tình trạng các mạch máu trong niêm mạc trực tràng bị giãn nở, tạo thành các búi trĩ bên trong hậu môn. Trĩ nội được chia thành 4 độ, trong đó độ 1 và 2 là các giai đoạn nhẹ của bệnh.
Trĩ nội độ 1 là giai đoạn đầu, khi búi trĩ còn nhỏ và chưa sa ra ngoài hậu môn, thường chỉ gây ra cảm giác khó chịu nhẹ như ngứa hoặc chảy máu khi đi vệ sinh.
Trĩ nội độ 2 là giai đoạn búi trĩ đã có thể sa ra ngoài nhưng tự động co lại khi bệnh nhân đứng dậy hoặc nghỉ ngơi. Mặc dù các triệu chứng ở hai độ này không quá nghiêm trọng nhưng nếu không được điều trị đúng cách, bệnh có thể tiến triển nặng hơn gây đau đớn và khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày.
Nguyên nhân gây bệnh trĩ nội cấp độ 1, 2
Nguyên nhân trĩ nội độ 1 và 2 thường phát sinh từ các yếu tố làm tăng áp lực lên vùng hậu môn và trực tràng. Các nguyên nhân phổ biến bao gồm:
- Táo bón kéo dài: Khi phải rặn mạnh để đi vệ sinh, áp lực lên vùng hậu môn tăng cao khiến các mạch máu giãn nở và hình thành búi trĩ.
- Phụ nữ mang thai: Sự thay đổi nội tiết và áp lực từ tử cung lên trực tràng trong quá trình mang thai là nguyên nhân khiến phụ nữ dễ mắc trĩ.
- Lối sống ít vận động: Việc ngồi lâu hoặc ít vận động có thể làm giảm lưu thông máu và gây áp lực lên hậu môn dẫn đến trĩ.
- Chế độ ăn thiếu chất xơ: Thiếu chất xơ trong chế độ ăn có thể khiến phân trở nên cứng gây khó khăn khi đi vệ sinh và làm tăng nguy cơ mắc trĩ.
- Do di truyền: Người có tiền sử gia đình mắc bệnh trĩ có nguy cơ mắc trĩ cao hơn.
Triệu chứng bệnh trĩ nội độ 1, 2
Khi mắc trĩ nội độ 1 và 2, người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng sau:
- Chảy máu khi đi vệ sinh: Đi ngoài ra máu là triệu chứng phổ biến, thường là máu tươi có thể dính trên giấy vệ sinh hoặc trong bồn cầu.
- Đau hoặc ngứa: Cảm giác khó chịu, ngứa ở vùng hậu môn, đặc biệt khi ngồi lâu hoặc khi đi vệ sinh.
- Sa búi trĩ: Ở trĩ nội độ 2, búi trĩ có thể sa ra ngoài hậu môn khi người bệnh rặn mạnh nhưng sẽ tự động co lại sau khi đại tiện xong.
- Cảm giác vướng víu: Người bệnh có thể cảm thấy nặng nề, vướng víu ở khu vực hậu môn, đặc biệt khi ngồi hoặc đi lại lâu.
Các triệu chứng bệnh trĩ nội ở giai đoạn đầu thường không quá nghiêm trọng nhưng nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể tiến triển nặng hơn gây khó khăn trong sinh hoạt và công việc hàng ngày.
Trĩ nội độ 1, 2 có nguy hiểm không?
Khi phát hiện bản thân có dấu hiệu mắc bệnh trĩ thì hầu hết người bệnh đều rất lo lắng không biết rằng trĩ nội độ 1, 2 có nguy hiểm không. Trên thực thế, ở những giai đoạn đầu tiên thì bệnh trĩ nội không quá nguy hiểm và có thể điều trị dễ dàng bằng nhiều cách khác nhau. Do đó mà việc duy nhất người bệnh cần làm là đi khám để được điều trị thật sớm ngay khi trĩ nội độ 1. Việc điều trị sớm sẽ giúp cho bệnh được điều trị nhanh chóng, hiệu quả và phòng ngừa tình trạng bệnh trĩ phát triển lên cấp độ 2, 3 hay 4 rất nguy hiểm.
Trường hợp mắc bệnh trĩ nội độ 1 và không được điều trị ngay lập tức sẽ biến chứng nhanh sang các cấp độ khác, đi kèm là rất nhiều biến chứng nguy hiểm. Cụ thể, trĩ nội độ 1, 2 không điều trị sớm sẽ gây ra những biến chứng như:
• Nhiễm khuẩn búi trĩ: Tình trạng này xảy ra khi búi trĩ bị sa ra bên ngoài ở cấp độ 2 hoặc 3. Khi búi trĩ bị sa mỗi lần đi đại tiện sẽ cọ sát với quần áo hoặc các tác nhân bên ngoài gây chảy máu và nhiễm khuẩn. Nhất là những trường hợp hậu môn tiết dịch nhầy khiến cho búi trĩ luôn ẩm ướt, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và phát triển mạnh. Nếu bị nhiễm khuẩn thì búi trĩ sẽ sưng đỏ, đau rát, lở loét hậu môn và dễ bị chảy máu hơn.
• Sa nghẹt hậu môn: Búi trĩ kích thước lớn khi sa ra ngoài ở độ 2 3 sẽ khiến cho hậu môn bị sa nghẹt. Đây là một tình trạng nguy hiểm và gây ảnh hưởng rất lớn đến đời sống sinh hoạt. Sa nghẹt hậu môn khiến người bệnh gặp khó khăn khi đi đại tiện hoặc rất đau đớn kể cả khi ngồi xuống. Nếu trĩ nội độ 1 hay trĩ nội độ 2 không được điều trị ngay thì chức năng vận hành của cơ thể cũng bị ảnh hưởng. Búi trĩ bị sa nghẹt hoàn toàn có thể quan sát bằng mắt thường hoặc dùng tay sờ được.
• Tắc mạch trĩ: Búi trĩ bị tắc mạch tức là mạch máu nằm ở búi trĩ bị chèn ép và phá vỡ. Những mạch máu khi bị chèn ép như vậy sẽ tạo thành các cục máu đông là cho tắc tắc mạch rất nguy hiểm. Nếu tình trạng tắc mạch không được xử lý sớm thì búi trĩ sẽ không được nuôi dưỡng, từ đó mà các phần bị tắc mạch sẽ bị hoại tử. Dấu hiệu nhận biết tình trạng tắc mạch trĩ là hậu môn xuất hiện các khối sưng to, búi trĩ sưng to và rất đau rát, cảm giác cộm khó chịu.
• Nhiễm trùng máu: Trĩ nội độ 1, 2 có nguy hiểm không còn có thể gây nhiễm trùng máu nếu như không có cách khắc phục kịp thời. Biến chứng này là một vấn đề rất nguy hiểm khi tình trạng viêm nhiễm nặng không được điều trị. Vi khuẩn gây viêm nhiễm búi trĩ không được tiêu diệt nên tấn công vào máu gây ra hiện tượng nhiễm trùng máu. Tình trạng nhiễm trùng máu sẽ rất khó có thể điều trị hoặc việc điều trị phải nhờ vào rất nhiều kỹ thuật phức tạp.
• Ung thư trực tràng: Biến chứng nguy hiểm nhất và khó điều trị nhất của bệnh trĩ nội chính là ung thư trực tràng. Nguyên nhân gây ra hiện tượng này là do vi khuẩn tấn công và không được điều trị nên ăn sâu vào bên trong trực tràng. Biểu hiện để nhận biết ung thư trực tràng bao gồm đau bụng và đi ngoài ra máu thường xuyên, máu tiết ra thành từng tia hoặc táo bón kéo dài. Cơ thể lúc này cũng mệt mỏi hơn, chán ăn và da xanh xao do thiếu máu.
Trĩ nội độ 1, 2 có tự khỏi không?
Ngoài câu hỏi trĩ nội độ 1, 2 có nguy hiểm không thì có rất nhiều người bệnh còn thắc mắc không biết trĩ nội độ 1 có tự khỏi không hay trĩ nội độ 2 có chữa được không. Để giải đáp được chi tiết câu hỏi này thì bác sĩ chuyên khoa về hậu môn, trực tràng có đưa ra những lập luận như sau:
Bệnh trĩ nội độ 1 là giai đoạn đầu của bệnh trĩ nên không có quá nhiều triệu chứng nguy hiểm. Chính vì thế mà người bệnh đầu rất chủ quan hoặc e ngại mà không đi khám sớm. Thậm chí ở một số đối tượng còn có suy nghĩ bệnh trĩ nội độ 1 có thể tự khỏi mà không cần điều trị. Đây là một quan niệm hoàn toàn sai lầm vì trĩ nội độ 1, 2 không thể tự khỏi nếu như không có biện pháp can thiệp kịp thời.
Bên cạnh đó, trĩ nội độ 1 hay trĩ nội độ 2 nếu không được điều trị ngay còn biến chứng sang các giai đoạn nặng nề hơn. Ở những giai đoạn này thì trĩ nội sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe, tâm lý và đời sống sinh hoạt của người bệnh. Nói tóm lại, câu trả lời cho câu hỏi trĩ nội độ 1 có tự khỏi không là hoàn toàn không thể. Vì thế mà người bệnh cần có tinh thần tự giác, chủ động đi khám để được điều trị bệnh ngay từ cấp độ 1, 2. Việc làm này sẽ giúp cho bệnh trĩ nội được điều trị nhanh chóng, đơn giản và tiết kiệm chi phí hơn.
Cách chữa bệnh trĩ nội độ 1, 2
Với sự phát triển của nền y học hiện đại như ngày nay thì bệnh trĩ nội hay trĩ ngoại đều có thể được điều trị một cách triệt để. Bệnh trĩ nội khi được điều trị càng sớm thì kết quả đạt được càng cao, đảm bảo an toàn tuyệt đối. Dưới đây là những cách trị trĩ nội độ 1, 2 phổ biến hiện nay mà người bệnh có thể tham khảo trước khi tiến hành điều trị bệnh:
1. Cách chữa trĩ nội độ 1 2 tại nhà
Những cách chữa bệnh trĩ tại nhà thường được áp dụng với trường hợp mắc bệnh ở mức độ nhẹ, tương ứng với cấp độ 1. Phần lớn các cách chữa trĩ nội độ 1 tại nhà sẽ sử dụng các loại nguyên liệu tự nhiên hay các bài thuốc điều trị bệnh được nhiều người truyền tai nhau. Trong số đó thì đây là những bài thuốc được áp dụng nhiều nhất:
• Nha đam: Nha đam là loại lá có khả năng chống viêm, giảm đau và hỗ trợ điều trị bệnh trĩ rất tốt. Cách chữa trĩ nội độ 1 tại nhà bằng nha đam cũng rất an toàn, phù hợp với mọi đối tượng. Người bệnh cần chuẩn bị 1 lá nha đam lớn đem đi rửa sạch rồi sau đó cạo lấy phần thịt trắng ở bên trong để bôi lên hậu hôn.
• Dầu dừa: Thành phần có trong dầu dừa đem lại khả năng chống viêm và giảm sưng đau rất hiệu quả. Từ đó mà những triệu chứng của bệnh trĩ nội độ 1, trĩ nội độ 2 sẽ được cải thiện một cách đáng kể. Vấn đề táo bón hay đau rát do bệnh trĩ cũng sẽ hạn chế nếu sử dụng dầu dừa. Cách chữa trĩ nội độ 1 tại nhà nên áp dụng bằng cách uống trực tiếp dầu dừa pha với nước ấm hoặc bôi dầu dừa vào hậu môn.
• Cây nhọ nồi: Cây nhọ nồi từ xa xưa đã được sử dụng phổ biến là cách chữa trĩ nội độ 1 tại nhà. Bảng thành phần của cây nhọ nồi có tác dụng làm giảm đau, chống phù nề và tiêu diệt vi khuẩn có hại đến búi trĩ. Chính vì thế mà vấn đề xuất huyết do bệnh trĩ nội sẽ được giảm thiểu. Cách thực hiện đơn giản nhất của phương pháp này là đun nước cây nhọ nồi để xông hậu môn.
• Lá diếp cá: Trong các loại thuốc chữa bệnh trĩ tại nhà thì lá diếp cá là một thành phần rất phổ biến. Sử dụng loại lá này sẽ giúp cho bệnh trĩ được cải thiện một cách đáng kể, tình trạng táo bón hay xuất huyết khi đi đại tiện sẽ giảm thiểu nhanh chóng. Người bệnh có thể ăn lá diếp cá tươi, uống nước ép lá diếp cá hoặc đun nước lá diếp cá để xông hậu môn tại nhà.
• Nghệ tươi: Nghệ không chỉ là một loại gia vị nấu ăn mà nó còn là một mẹo chữa bệnh trĩ đơn giản mà bạn đọc có thể thực hiện. Trong nghệ có chứa các chất được coi như kháng sinh tự nhiên giúp hỗ trợ điều trị bệnh trĩ. Người bệnh có thể áp dụng bằng cách pha bột nghệ với dầu mù tạt để đắp lên hậu môn. Sau khi đắp khoảng 15 phút ở tư thế nằm sấp thì hãy rửa lại bằng nước sạch.
Ngoài các nguyên liệu kể trên thì người bệnh có thể sử dụng cách chữa trĩ nội độ 1 tại nhà bằng vỏ quả lựu, cây vông, hạt gấc, gừng hay mật ong,... Tuy là những mẹo dễ thực hiện nhưng cách chữa trĩ nội độ 1 tại nhà chỉ có tác dụng hỗ trợ làm giảm triệu chứng của bệnh, không thể điều trị tận gốc. Do vậy mà người bệnh không nên quá lạm dụng bất kể cách chữa nào, hãy đi khám ngay khi nhận thấy các triệu chứng của bệnh không hề thuyên giảm.
2. Cách trị trĩ nội độ 1, 2 bằng thuốc
Trĩ nội độ 1 và trĩ nội độ 2 là những giai đoạn nhẹ của bệnh trĩ, có thể điều trị hiệu quả bằng phương pháp sử dụng thuốc kết hợp với thay đổi lối sống. Dưới đây là các phương pháp điều trị phổ biến bằng thuốc dành cho hai cấp độ này:
• Thuốc bôi: Thuốc bôi có tác dụng giảm đau, giảm ngứa và kháng viêm tại khu vực hậu môn. Người bệnh cần vệ sinh sạch sẽ vùng hậu môn trước khi sử dụng để đạt hiệu quả tốt nhất.
• Thuốc đặt hậu môn: Thuốc đặt hậu môn thường được sử dụng để làm giảm triệu chứng sưng, đau và ngứa. Thành phần thuốc bao gồm các chất kháng viêm, làm dịu và tăng cường bảo vệ niêm mạc. Đây là phương pháp hiệu quả cho người bệnh trĩ nội vì thuốc dễ tiếp xúc trực tiếp với búi trĩ bên trong.
• Thuốc uống: Các loại thuốc uống được chỉ định nhằm cải thiện tuần hoàn máu và tăng độ bền của thành mạch. Ngoài ra, thuốc kháng viêm hoặc giảm đau cũng có thể được kê để làm giảm các triệu chứng khó chịu.
Lưu ý, người bệnh cần tuân thủ đúng hướng dẫn và liều lượng thuốc kê đơn của bác sĩ. Bên cạnh đó, cần kết hợp điều trị bằng thuốc với chế độ ăn nhiều chất xơ, uống đủ nước và tránh ngồi lâu. Nếu các triệu chứng không cải thiện sau 1-2 tuần hoặc có dấu hiệu nặng hơn, cần tái khám để được hướng dẫn phương pháp điều trị phù hợp hơn.
Điều trị trĩ nội độ 1 và 2 bằng thuốc là giải pháp an toàn và hiệu quả nếu được áp dụng đúng cách. Tuy nhiên, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng để đảm bảo phù hợp với tình trạng sức khỏe của bản thân.
3. Điều trị trĩ nội độ 1, 2 bằng ngoại khoa
Khi các phương pháp điều trị nội khoa hoặc thay đổi lối sống không mang lại hiệu quả như mong muốn, các biện pháp can thiệp ngoại khoa được xem là lựa chọn tối ưu để xử lý triệt để bệnh trĩ nội độ 1 và độ 2. Dưới đây là những phương pháp ngoại khoa phổ biến và hiệu quả trong điều trị trĩ nội ở giai đoạn đầu.
Thắt vòng cao su
Phương pháp này sử dụng một vòng cao su nhỏ để thắt chặt chân búi trĩ, ngăn cản máu lưu thông đến khu vực này. Sau vài ngày, búi trĩ sẽ hoại tử và tự rụng, sau đó cơ thể sẽ tự lành lại một cách tự nhiên. Phương pháp này có ưu điểm là thực hiện nhanh chóng, ít đau đớn và không cần phẫu thuật, giúp người bệnh tiết kiệm thời gian hồi phục. Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả và hạn chế nguy cơ biến chứng như nhiễm trùng hoặc chảy máu, bệnh nhân cần được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa và tuân thủ các hướng dẫn sau điều trị. Kết hợp điều trị với chế độ ăn uống giàu chất xơ, uống đủ nước và vận động hợp lý sẽ giúp phòng ngừa tái phát và duy trì kết quả điều trị lâu dài.
Quang đông hồng ngoại
Phương pháp quang đông hồng ngoại là một kỹ thuật thực hiện dựa trên nguyên lý sử dụng tia hồng ngoại để tạo nhiệt tác động lên búi trĩ. Quá trình này làm đông máu tại các mạch máu nuôi búi trĩ dẫn đến co rút và teo nhỏ búi trĩ mà không gây tổn thương đến các mô lành xung quanh. Quang đông hồng ngoại có ưu điểm vượt trội như thực hiện nhanh chóng (thường chỉ trong vài phút), không gây đau nhiều và không cần thời gian nghỉ dưỡng lâu dài. Phương pháp này đặc biệt phù hợp với các trường hợp trĩ nội nhẹ và những người mong muốn điều trị ít xâm lấn. Phương pháp quang đông hồng ngoại không chỉ hiệu quả mà còn an toàn, giúp cải thiện chất lượng cuộc sống cho người mắc bệnh trĩ ở giai đoạn đầu.
Phương pháp cắt trĩ PPH (Longo)
Phương pháp cắt trĩ PPH (Longo) là một trong những kỹ thuật hiện đại được sử dụng phổ biến trong điều trị trĩ nội độ 1 và 2. Đây là phương pháp phẫu thuật xâm lấn tối thiểu, sử dụng máy khâu vòng để loại bỏ phần niêm mạc trực tràng bị sa giãn – nguyên nhân gây ra búi trĩ. Kỹ thuật này không cắt trực tiếp búi trĩ mà tác động lên nguồn cung cấp máu, làm búi trĩ co lại và teo dần.
Cắt trĩ bằng PPH có nhiều ưu điểm nổi bật, như thời gian thực hiện nhanh (khoảng 20–30 phút), ít đau hơn so với các phương pháp truyền thống và giảm nguy cơ biến chứng. Sau điều trị, người bệnh có thể hồi phục nhanh chóng, thường chỉ cần nghỉ ngơi vài ngày trước khi quay lại sinh hoạt bình thường. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả cao và hạn chế tái phát, bệnh nhân cần tuân thủ các hướng dẫn sau điều trị như điều chỉnh chế độ ăn uống, tăng cường chất xơ, uống đủ nước và vận động hợp lý. Với tính an toàn và hiệu quả, phương pháp Longo là lựa chọn phù hợp cho những trường hợp trĩ nội giai đoạn đầu.
Cắt trĩ bằng phương pháp HCPT
Phương pháp cắt trĩ bằng sóng cao tần HCPT là một công nghệ tiên tiến trong điều trị trĩ nội độ 1 và 2, sử dụng dòng điện cao tần để loại bỏ búi trĩ một cách hiệu quả và an toàn. Nguyên lý hoạt động của HCPT dựa trên việc tạo nhiệt từ dòng điện để làm đông và hoại tử các mô trĩ, đồng thời bảo vệ các mô lành xung quanh.
Phương pháp này có nhiều ưu điểm nổi bật như ít gây đau đớn, hạn chế tối đa chảy máu và giảm nguy cơ biến chứng. Thời gian thực hiện ngắn, thường chỉ kéo dài từ 20–30 phút và bệnh nhân có thể hồi phục nhanh chóng, trở lại sinh hoạt bình thường chỉ sau vài ngày. HCPT đặc biệt phù hợp cho những người mắc trĩ nội giai đoạn nhẹ và mong muốn điều trị dứt điểm mà không phải trải qua các phẫu thuật truyền thống. Đây được xem là một trong những giải pháp tối ưu cho người mắc bệnh trĩ.
Phòng khám đa khoa Hưng Thịnh – Địa chỉ chữa bệnh trĩ nội an toàn, hiệu quả
Phòng khám đa khoa Hưng Thịnh tự hào là địa chỉ uy tín trong điều trị bệnh trĩ nội, mang lại sự an tâm và hài lòng cho hàng ngàn bệnh nhân. Với đội ngũ bác sĩ giỏi, giàu kinh nghiệm và luôn tận tâm trong công việc, phòng khám đảm bảo chẩn đoán chính xác và đưa ra phương pháp điều trị hiệu quả nhất. Cơ sở vật chất tại đây được đầu tư hiện đại với hệ thống trang thiết bị y tế tiên tiến, hỗ trợ tốt nhất cho quá trình khám và điều trị.
Phòng khám áp dụng các phương pháp điều trị bệnh trĩ nội tiên tiến như kỹ thuật PPH và HCPT, giúp loại bỏ búi trĩ nhanh chóng, an toàn, ít đau đớn và rút ngắn thời gian hồi phục. Bên cạnh chất lượng dịch vụ, chi phí chữa bệnh trĩ tại Hưng Thịnh được đánh giá hợp lý, minh bạch. Hiện phòng khám còn có nhiều ưu đãi hấp dẫn như gói khám trĩ chỉ 60.000 đồng và giảm 30% chi phí tiểu phẫu hoặc trị liệu khi đăng ký hẹn khám qua hotline/zalo 0352612932, giúp bệnh nhân giảm bớt gánh nặng tài chính.
Đặc biệt, phòng khám hoạt động từ 8h đến 20h tất cả các ngày trong tuần, kể cả chủ nhật và ngày lễ, giúp người bệnh dễ dàng sắp xếp thời gian đến khám. Với cam kết mang lại dịch vụ y tế chất lượng cao và hiệu quả điều trị vượt trội, phòng khám đa khoa Hưng Thịnh là địa chỉ tin cậy dành cho những ai đang gặp phải vấn đề bệnh trĩ nội.
Mặc dù trĩ nội độ 1 và 2 không quá nguy hiểm ở giai đoạn đầu nhưng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể tiến triển thành các giai đoạn nặng hơn gây nhiều biến chứng khó lường. Việc chủ động điều trị bằng các phương pháp phù hợp, từ nội khoa đến ngoại khoa hiện đại như PPH hoặc HCPT sẽ giúp kiểm soát bệnh hiệu quả. Nếu bạn đang gặp phải tình trạng này, hãy liên hệ với các chuyên gia Phòng khám đa khoa Hưng Thịnh qua hotline/zalo 0352612932 để được tư vấn phương pháp điều trị hiệu quả.
Xem thêm:
