Chậm kinh nguyệt: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán, cách chữa
Tìm hiểu về hiện tượng chậm kinh (trễ kinh) là gì, nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và cách chữa chậm kinh nguyệt tại nhà hiệu quả như thế nào là vấn đề được không ít nữ giới quan tâm. Chậm kinh (hay trễ kinh) là hiện tượng phổ biến cảnh báo những vấn đề bất thường trong cơ thể của chị em. Nữ giới bị chậm kinh nguyệt có thể là vì bạn đã mang thai, thế nhưng chúng ta cũng không thể bỏ qua các trường hợp trễ kinh nguyệt bắt nguồn từ nhiều lý do khác như rối loạn nội tiết tố, bệnh lý, chế độ sinh hoạt… Việc nắm rõ chậm kinh là gì, nguyên nhân chậm kinh nguyệt do đâu sẽ giúp chị em có biện pháp khắc phục phù hợp. Để tìm hiểu cụ thể về hiện tượng chậm kinh cũng như cách chữa chậm kinh nguyệt hiệu quả, mời bạn đọc theo dõi nội dung tư vấn từ đội ngũ bác sĩ Phòng khám phụ khoa Hưng Thịnh qua bài viết sau.
Hiện tượng chậm kinh là gì?
Chậm kinh (hoặc trễ kinh) là tình trạng tương đối phổ biến cho thấy chu kỳ kinh nguyệt của chị em phụ nữ đang có vấn đề bất thường, cụ thể là đã đến ngày hành kinh nhưng kinh nguyệt vẫn chưa "ghé thăm". Nữ giới có thể xác định mình bị chậm kinh nếu như đã quá 35 ngày kể từ thời điểm có kinh nguyệt gần nhất mà chưa xuất hiện trở lại. Còn đối với những trường hợp không mang thai, không thấy kinh nguyệt liên tiếp 3 chu kỳ thì lúc này được gọi là vô kinh.
Thực tế, chậm kinh nguyệt được biết đến như dấu hiệu có thai sớm thường gặp nhất nhưng không phải cứ bị trễ kinh là đã mang thai. Những biểu hiện của kinh nguyệt sẽ phần nào đó phản ánh tình hình sức khỏe phái nữ, chính vì vậy bạn cần nắm bắt rõ nguyên nhân gây chậm kinh để cải thiện tình trạng, xử lý khi cần thiết giúp phòng ngừa các vấn đề rủi ro.
Tìm hiểu nguyên nhân bị chậm kinh nguyệt ở nữ giới
Bác sĩ chuyên khoa tư vấn, chậm kinh nói riêng hay kinh nguyệt không đều nói chung ở nữ giới thường sẽ dễ xảy ra ở 2 thời điểm gồm tuổi dậy thì và giai đoạn tiền mãn kinh, lý do bởi nội tiết tố chưa/không được ổn định như bình thường. Ngoài ra, chị em bị chậm kinh còn có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân mà chúng tôi sẽ liệt kê ngay sau đây:
• Mang thai
Như đã chia sẻ, trễ kinh nguyệt là một trong những dấu hiệu mang thai phổ biến nhất sau khi nữ giới quan hệ tình dục không dùng đến biện pháp phòng ngừa. Nếu như trứng thành công thụ tinh với tinh trùng, hợp tử bắt đầu làm tổ ở tử cung thì lớp niêm mạc thành tử cung sẽ không còn bị bong ra nữa, thay vào đó sẽ trở thành môi trường thuận lợi cho bào thai phát triển. Sau 10 - 14 ngày quan hệ và gặp hiện tượng chậm kinh, bạn có thể kiểm tra khả năng mang thai của mình bằng việc sử dụng que thử hoặc xét nghiệm máu tại cơ sở y tế.
• Áp lực, căng thẳng dài ngày
Khi chị em gặp nhiều áp lực công việc, stress kéo dài vì một vấn đề nào đó có thể khiến cho khu vực vùng dưới đồi bị ảnh hưởng tạm thời, quá trình tạo ra Estrogen cho kỳ kinh nguyệt cũng trở nên rối loạn, đồng thời làm ức chế sự rụng trứng và từ đó dẫn tới chậm kinh.
• Luyện tập, vận động quá sức
Tập thể dục là việc làm tốt cho sức khỏe, nhưng cần phải có tần suất hợp lý và điều độ. Việc vận động, tập luyện với cường độ cao khiến cho cơ thể gặp phải áp lực, không thể sản sinh đủ nồng độ nội tiết tố Estrogen cần thiết giúp chu kỳ kinh nguyệt diễn ra bình thường. Điều này giải thích tại sao các vận động viên thể thao nữ lại dễ bị trễ kinh.
• Cân nặng giảm quá mức
Tương tự như việc luyện tập quá sức, khi chị em phụ nữ giảm cân đột ngột do ăn kiêng, tập thể dục cường độ cao và không bổ sung lượng calo cần thiết thì cơ thể cũng không sản xuất đầy đủ hormone như thông thường. Từ đó rối loạn kinh nguyệt là điều khó tránh khỏi, không chỉ bị chậm kinh mà có những trường hợp còn không thấy kinh nguyệt xuất hiện.
• Tăng cân quá nhanh
Cân nặng tăng đột ngột, bị thừa cân béo phì cũng có khả năng làm cho nữ giới trễ kinh nguyệt. Theo đó, việc tăng cân quá nhanh chóng chỉ trong một thời gian ngắn khiến lượng hormone Estrogen cũng đồng thời bị sản sinh quá nhiều, dư thừa nên lớp niêm mạc tử cung vì thế mà phát triển dày hơn bình thường gây ra các vấn đề ở chu kỳ kinh nguyệt.
• Phụ nữ cho con bú
Phụ nữ sau sinh trong thời gian cho con bú có thể thấy kinh nguyệt ít, chu kỳ không đều đặn hoặc thậm chí là mất kinh, đặc biệt là ở những trường hợp nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ. Do đó đây cũng là một nguyên nhân chậm kinh nguyệt mà chị em dễ gặp phải. Tình trạng này nhìn chung là hiện tượng sinh lý bình thường nếu bạn không kèm theo đau, ngứa, mùi hôi từ vùng kín. Tuy nhiên, sau khi sinh con 2 năm mà kinh nguyệt của nữ giới vẫn không đều thì bạn nên đi khám với bác sĩ để chẩn đoán cụ thể nguyên nhân.
• Tác dụng phụ của thuốc
Một vài loại thuốc dùng trong điều trị bệnh hoặc thuốc tránh thai có thể gây ra ảnh hưởng cho chu kỳ kinh và làm ngày "đèn đỏ" đến muộn hơn so với bình thường. Cụ thể là tác dụng phụ của một số nhóm thuốc bao gồm: Thuốc tránh thai, thuốc nội tiết tố, thuốc chống trầm cảm, thuốc an thần, nhóm corticosteroids, thuốc sử dụng trong hóa trị…
• Thói quen dùng chất kích thích
Hiện tượng chậm kinh còn xảy ra ở một số trường hợp chị em phụ nữ lạm dụng các chất kích thích, điển hình là uống quá nhiều rượu, hút thuốc lá thường xuyên… Nguyên nhân được giải thích là do thành phần trong rượu gây tác động xấu đến hormone sinh sản, còn nicotine trong thuốc lá có ảnh hưởng tới khu vực vùng chậu và lớp niêm mạc ở tử cung.
• Mãn kinh sớm
Mãn kinh sớm được hiểu là tình trạng nữ giới bước vào giai đoạn mãn kinh khi ở độ tuổi từ 40 - 45 hoặc thậm chí có thể sớm hơn, và đây cũng là một nguyên nhân gây trễ kinh bạn cần lưu ý. Phụ nữ mãn kinh sớm đồng nghĩa với việc hoạt động của buồng trứng đang bị suy giảm từ sớm, làm chậm một vài kỳ kinh nguyệt và cuối cùng là sẽ ngừng hẳn.
• Buồng trứng đa nang
Bị trễ kinh nguyệt kéo dài, nhiều lần có thể là biểu hiện của hội chứng buồng trứng đa nang. Đây là một dạng rối loạn nội tiết tố nữ do cơ thể sản sinh ra nhiều hormone nam Androgen, từ đó hình thành nên nhiều nang nhỏ ở buồng trứng khiến quá trình phóng noãn không thường xuyên hoặc sự rụng trứng ngừng lại hoàn toàn. Không những vậy, người bệnh còn dễ tiết dầu nhờn trên da, mọc lông quá mức, da sạm màu, đau nhức đầu, dễ mắc béo phì…
• Tuyến giáp có vấn đề
Chức năng của tuyến giáp là kiểm soát hormone và hỗ trợ điều chỉnh trao đổi chất trong cơ thể, đảm bảo cho quy trình hoạt động được diễn ra cân bằng. Bởi vậy, chị em có khả năng bị chậm kinh, kinh nguyệt rối loạn thất thường nếu xảy ra vấn đề ở cơ quan này, điển hình như suy giáp (tuyến giáp giảm hoạt động), cường giáp (tuyến giáp hoạt động quá mức).
• Các bệnh phụ khoa khác
Nhiều bệnh phụ khoa xảy ra ở vùng tử cung, cổ tử cung, buồng trứng… khiến cho kinh nguyệt không đều. Nếu bạn đang thắc mắc về nguyên nhân chậm kinh nguyệt thì hãy theo sức khỏe của bản thân xem có xuất hiện những triệu chứng cảnh báo bệnh phụ khoa như máu kinh thay đổi, dịch tiết từ âm đạo bất thường, vùng kín ngứa rát, có mùi hôi, đau bụng âm ỉ, đau khó chịu khi quan hệ… hay không và chủ động đi khám sớm.
• Bệnh lý mãn tính
Hiện tượng trễ kinh còn có nguy cơ xuất hiện kéo dài nếu chị em đang mắc bệnh mãn tính như tiểu đường, Celiac (không dung nạp được Gluten), tăng sản thượng thận bẩm sinh, hội chứng Asherman (dính buồng tử cung), hội chứng Cushing… Những bệnh lý này khiến nội tiết tố bị ảnh hưởng, không ổn định và gây dấu hiệu bất thường trong chu kỳ kinh nguyệt.
Biểu hiện thường gặp khi bị chậm kinh
Độ dài của mỗi chu kỳ kinh nguyệt sẽ được tính từ ngày đầu có kinh của kỳ này cho đến ngày liền trước của ngày đầu tiên có kinh ở kỳ kế tiếp. Trung bình số ngày của một chu kỳ sẽ rơi vào từ 28 - 32, hoặc có những trường hợp khác dao động từ 21 - 35 ngày tùy theo từng người. Bạn nên theo dõi và ghi lại chu kỳ hàng tháng của bản thân, nếu như thấy kinh nguyệt không xuất hiện đúng thời điểm như bình thường thì đó là dấu hiệu bị trễ kinh.
Bên cạnh đó, phụ thuộc vào nguyên nhân chậm kinh nguyệt là gì mà chị em phụ nữ cũng có thể nhận thấy một số triệu chứng khác trên cơ thể như sau:
• Đau nhức đầu, mệt mỏi khó chịu.
• Đau từ nhẹ đến nặng ở vùng xương chậu.
• Tóc rụng nhiều.
• Da nhờn và nhiều mụn trứng cá.
• Có hiện tượng rậm lông đặc biệt là ở vùng mặt.
• Đầu núm vú có dịch trắng tiết ra.
Nữ giới bị trễ kinh nguyệt có sao không?
Bị chậm kinh có sao không, có nguy hiểm không là nỗi lo lắng, trăn trở của nhiều chị em nếu đang ở trong tình trạng này. Kinh nguyệt là một trong các yếu tố quan trọng có thể phản ánh sức khỏe sinh sản nữ giới, vì vậy bạn không nên chủ quan nếu thấy vấn đề bất thường.
Thực tế, trễ kinh có sao không thì còn phụ thuộc nguyên nhân cụ thể do đâu. Trường hợp hiện tượng chậm kinh bắt nguồn từ lối sống thiếu khoa học, chế độ luyện tập quá mức, cân nặng tăng giảm đột ngột… thì không đến mức quá đáng ngại. Bạn nên điều chỉnh lại thói quen sinh hoạt thường ngày của bản thân để kinh nguyệt sớm trở lại về bình thường.
Ngược lại, nếu như tần suất chậm kinh nguyệt diễn ra thường xuyên, kéo dài thì có khả năng cao cho thấy chị em đang mắc bệnh lý trong cơ thể. Bạn cần được kiểm tra, chẩn đoán kịp thời và điều trị đúng cách để phòng tránh những ảnh hưởng sau đây:
• Ảnh hưởng đến tâm lý: Chị em thường xuyên ở trong trạng thái lo lắng, không rõ nguyên nhân bị trễ kinh nguyệt do đâu, vì thế khó tập trung vào công việc khiến năng suất giảm đi đáng kể, không những vậy tâm lý còn dễ trở nên cáu gắt, khó chịu.
• Ảnh hưởng chất lượng đời sống: Kinh nguyệt đến muộn khiến cơ thể chị em không được thoải mái, gặp những vấn đề xáo trộn trong cuộc sống hàng ngày. Bên cạnh đó, các bệnh phụ khoa gây chậm kinh còn đi kèm nhiều biểu hiện bất thường khác và gây tác động tiêu cực đến đời sống sinh hoạt vợ chồng của phái nữ.
• Ảnh hưởng sức khỏe sinh sản: Nữ giới bị chậm kinh do bệnh lý vùng kín, buồng trứng đa nang, bệnh tuyến giáp sẽ có thể đe dọa đến khả năng sinh sản nếu không chữa trị kịp thời. Chị em khó tính toán được thời điểm rụng trứng, đường đi của tinh trùng bị cản trở, viêm nhiễm lây lan rộng… khiến tỷ lệ thụ thai suy giảm đáng kể hoặc gây ra hiếm muộn - vô sinh nữ giới.
Phương pháp chẩn đoán chậm kinh nguyệt như thế nào?
Để biết rõ nguyên nhân do đâu và cách chữa trễ kinh nguyệt ra sao cho hiệu quả, chị em nên chủ động gặp bác sĩ để được tư vấn, thăm khám, nhất là những trường hợp chậm kinh kéo dài, có triệu chứng bất thường khác trên cơ thể kèm theo. Bước đầu tiên, bác sĩ sẽ khai thác tiền sử mắc bệnh, yếu tố di truyền trong gia đình, hỏi về chu kỳ kinh của người bệnh.
Tiếp theo đó, nữ giới cần tiến hành khám phụ khoa với những hạng mục kiểm tra lâm sàng, xét nghiệm chẩn đoán, siêu âm kiểm tra… theo chỉ định từ phía bác sĩ. Điều này nhằm giúp bác sĩ xác định rõ chị em có đang mang thai hay không, nồng độ nội tiết tố như thế nào, chức năng của tuyến giáp, buồng trứng…, từ đó nắm được nguyên nhân gây chậm kinh.
Ngoài ra, tùy thuộc kết quả đã nhận được mà bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân thực hiện thêm một vài phương pháp chuyên sâu hơn để đưa ra chẩn đoán cho chính xác nhất.
BÀI VIẾT XEM THÊM:
• Chậm kinh 2 tuần thai được mấy tuần
• 1 tháng có kinh 2 lần có sao không
• Sự khác nhau giữa chậm kinh và mang thai
Gợi ý cách chữa chậm kinh nguyệt hiệu quả
Cách chữa trễ kinh nguyệt ở mỗi người sẽ tùy theo nguyên nhân, mức độ mà bác sĩ sẽ đưa ra chỉ định cụ thể. Trong trường hợp hiện tượng chậm kinh do sinh lý hay chế độ sinh hoạt, chị em có thể áp dụng một số biện pháp xử lý tương ứng như dưới đây:
• Với nguyên nhân bị trễ kinh do stress, áp lực thì bạn cần điều chỉnh tâm lý, xây dựng lối sống tích cực, cân bằng lại thời gian làm việc và thư giãn sao cho thích hợp.
• Nếu nguyên nhân bị chậm kinh là do sự thay đổi đột ngột của cân nặng, chị em cần tránh luyện tập quá mức hoặc lên kế hoạch duy trì cân nặng cơ thể phù hợp.
• Không sử dụng bia rượu, đồ uống có chứa cồn, tránh hút thuốc lá trong trường hợp kinh nguyệt đến muộn hơn bình thường do thói quen dùng chất kích thích.
Nếu đang mắc phải các bệnh lý gây trễ kinh, cách chữa chậm kinh nguyệt lúc này có thể là phương pháp nội khoa hoặc ngoại khoa theo hướng dẫn của bác sĩ. Cụ thể là:
• Điều trị nội khoa: Thuốc điều hòa nội tiết tố, thuốc điều trị bệnh tuyến giáp, thuốc kháng sinh, chống viêm khi bị viêm nhiễm phụ khoa… Ưu điểm của thuốc tân dược là mang lại hiệu quả tương đối nhanh, giúp hỗ trợ điều hòa kinh nguyệt nhưng chị em phải tuân thủ chỉ dẫn, không lạm dụng bởi sẽ dẫn đến các hệ lụy về sau đó.
• Điều trị ngoại khoa: Người bệnh cần thực hiện tiểu phẫu, phẫu thuật hay áp dụng phương pháp chữa trị bằng kỹ thuật hiện đại nếu các bệnh lý phụ khoa đã diễn biến nghiêm trọng, có khối u bất thường hoặc tình trạng tắc nghẽn xảy ra.
Phòng khám đa khoa Hưng Thịnh được Sở Y tế Hà Nội cấp phép hoạt động, là địa chỉ khám chữa bệnh phụ khoa, điều trị rối loạn kinh nguyệt uy tín với đội ngũ bác sĩ nhiều năm kinh nghiệm, chuyên môn năng lực tốt, máy móc đầu tư hiện đại đồng bộ, áp dụng những phương pháp chữa chậm kinh tiên tiến cho hiệu quả cao. Chị em phụ nữ cần được hỗ trợ đặt trước lịch khám có thể nhanh chóng gọi đến số hotline 0367402884 để bác sĩ tư vấn cụ thể, đặc biệt bạn sẽ được hưởng ưu đãi giá khám phụ khoa 280K và giảm 30% khi làm tiểu phẫu.
Biện pháp giúp duy trì chu kỳ kinh nguyệt đều đặn
Chúng ta thấy được rằng hiện tượng chậm kinh nói riêng và tình trạng rối loạn kinh nguyệt nói chung xảy ra thường xuyên có nguy cơ làm ảnh hưởng đến tâm lý, sức khỏe cũng như khả năng sinh sản sau này của nữ giới. Do đó, để chu kỳ kinh nguyệt luôn được duy trì ổn định, đều đặn, hạn chế vấn đề bất thường thì chị em nên lưu ý một số điều như sau:
• Vệ sinh đúng cách, đảm bảo vùng kín sạch sẽ đặc biệt khi ở trong ngày "nguyệt san", trước và sau quan hệ. Khi vệ sinh vùng kín chú ý không thụt rửa âm đạo, chỉ nên dùng sản phẩm dung dịch vệ sinh thành phần dịu nhẹ, có độ pH thích hợp.
• Thời gian làm việc và giải trí, thư giãn cần được cân bằng cho hợp lý, bên cạnh đó bạn nên ngủ đủ giấc để tránh rơi vào tình trạng stress, mệt mỏi diễn ra kéo dài. Đừng quên vận động điều độ, thể dục thường xuyên để có một sức khỏe tốt.
• Ăn uống khoa học, lành mạnh và đủ chất, bổ sung rau củ quả tươi, các loại trái cây để tăng cường vitamin, chất xơ. Tránh dùng chất kích thích, hạn chế tối đa các thực phẩm đóng hộp, chế biến sẵn, đồ ăn quá mặn, dầu mỡ, cay nóng…
• Đi khám phụ khoa định kỳ để được kiểm tra tình trạng sức khỏe, phát hiện sớm và tầm soát các nguy cơ bệnh lý nếu có, từ đó nhanh chóng can thiệp để xử lý được kịp thời, ngăn ngừa những hậu quả khó lường đối với sức khỏe sinh sản và thể chất.
Như vậy, câu hỏi chậm kinh là gì, nguyên nhân do đâu, cách chữa chậm kinh nguyệt như thế nào tốt và một số thông tin liên quan khác đã được bác sĩ chuyên khoa giải đáp cụ thể trên đây. Hy vọng rằng bài viết đã mang đến cho chị em phụ nữ những kinh nghiệm bổ ích, qua đó hiểu rõ hơn về hiện tượng chậm kinh nguyệt đồng thời biết cách xử lý, nhanh chóng đi khám khi cần để có biện pháp can thiệp khắc phục kịp thời. Trường hợp bạn đang gặp tình trạng bị trễ kinh nguyệt cần hỗ trợ hoặc có nhu cầu đăng ký khám phụ khoa, bạn đọc có thể liên hệ đường dây nóng 0352612932 của phòng khám phụ khoa Hưng Thịnh để được tư vấn phụ khoa miễn phí bởi chuyên gia.